एक्यापमा मानव–वन्यजन्तु द्वन्द्व : ४२ लाख ४१ हजार राहत वितरण


     नेचर न्युज    
     असाेज ४ गते २०८२ मा प्रकाशित


अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजना (एक्याप) मा २०८१÷०८२ मा वन्यजन्तु आक्रमणबाट ३५८ चौपाया मरेका छन् ।  अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्रको मुस्ताङ र मनाङमा धेरै जसो चौपाया वन्यजन्तुबाट मारिएका हुन् । 

यसरी मारिएका चौपायाहरूमा भेडा, च्याङ्ग्रा, याक, गाई, भैँसी रहेको अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजनाले जनाएको छ । चौपायाहरू वन्यजन्तुबाट मरिदा धेरै हिउँचितुवाको आक्रमणमा परेका छन् । हिउँ चितुवाको आक्रमणबाट २०२ मारिएका छन् । यसै गरी चितुवाको आक्रमणबाट १२८ र ब्वाँसोको आक्रमणबाट २८ चौपाया मारिएको अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजना प्रमुख डा रविन कडरियाले जानकारी दिए । 

वन्यजन्तुले चौपायालाई मात्र होइन स्थानीयलाई पनि आक्रमण गरेर घाइते बनाएको छ । कालो भालुको आक्रमणबाट अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र अन्तर्गत कास्कीको सार्दीखोलामा १ जना र मनाङमा १ जना गरी  दुई जना घाइते भएको पनि एक्याप प्रमुख डा कडरियाले जानकारी दिए । 

४२ लाख ४१ हजार राहत वितरण 

अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजनाले संरक्षण क्षेत्रमा वन्यजन्तुबाट घाइते स्थानीयको उपचार र वन्यजन्तुको आक्रमणबाट मरेका चौपायाको क्षतिपूर्ति समेत गरेर २०८१÷०८२ मा  ४२ लाख ४१ हजार ६०६ रुपैयाँ क्षतिपूर्ति वितरण गरेको छ । 

संरक्षण क्षेत्रमा वन्यजन्तु आक्रमणबाट भएको क्षतिको थप ४१ लाख राहत दिन बाँकी रहेको आयोजना प्रमुख कडरियाले बताए । राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभागबाट आउनु पर्ने राहत रकम आउन ढिलाइ भएकोले थप रकम दिन ढिलाइ भएको उनले बताए । अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजनाले २०८१ ÷०८२ बाट मानव वन्यजन्तु द्धोन्द व्यवस्थापन कोष बनाएर संरक्षण र राहतलाई थप व्यवस्थित बनाउन सुरु गरेको जनाएको छ । वन्यजन्तुबाट आक्रमणबाट भेडा, च्याङ्ग्रा मरेमा अधिकतम १० हजार, याक, चौँरी मारेमा अधिकतम ६० हजार दिन गरी कोष बनाएको छ । 

वन्यजन्तु आक्रमणबाट चौपाया जोगाउन सामुदायिक खोरवन्यजन्तुको आक्रमणबाट चौपाया जोगाउन एक्यापले पछिल्ला वर्षहरूमा वर्षेनी सुरक्षित सामुदायिक खोर बनाइरहेको छ । यस अन्तर्गत २०८१÷०८२ मा १५ वटा  सुरक्षित सामुदायिक खोर बनाएको एक्यापका प्रमुख डा कडरियाले जानकारी दिए । हिमालपारिका जिल्ला मनाङ, मुस्ताङ लगायत क्षेत्रमा हाल सम्म ७७ वटा सुरक्षित सामुदायिक खोर बनाइएको जनाइएको छ ।