पोखरा : किसानको साथी भनेर चिनिने लाटोकोसेरोको अवैध व्यापार नियन्त्रण र उद्धारकालागि पोखरा १३ बिपी मार्गमा वडा नम्बर १२ र १३ का स्थानीयमाझ सचेतना कार्यक्रम गरिएको छ ।
मुसा खाएर किसानले उत्पादन गरेका अन्नबाली जोगाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने लाटोकोसेरो संरक्षणकालागि प्रकृतिका साथीहरू नामक संस्थाले सचेतना कार्यक्रम गरेको हो । लाटोकोसेरोको अवैध व्यापार, चोरीसिकारी हुनबाट जोगाउन र उद्धार गर्ने तरिका समेत सिकाउन समुदाय माझ सचेतना कार्यक्रम गरिएको प्रकृतिका साथीहरू नामक संस्थाका निर्देशक राजु आचार्यले जानकारी दिए ।
अन्धविश्वासको कारण नेपालबाट कुन कुन देशमा जिउँदै समेत लाटोकोसेरोको व्यापार हुँदै आएका छन् भन्ने विषयमा पनि विभिन्न अध्ययन रिपोटको आधारमा जानकारी गराउँदै लाटोकोसेरो संरक्षणमा जोड दिइएको थियो । कार्यक्रममा प्रकृतिका साथीहरूका निर्देशक आचार्यले विभिन्न अन्धविश्वासमा लाटोकोसेरोको अवैध व्यापार हुने गरेको बताए । नेपालबाट वार्षिक रुपमा १५ सय लाटोकोसेरो चोरी निकासी हुने गरेको पछिल्लो अध्ययनमा पाइएको छ ।
लाटोकोसेरोको नेपालमा र अन्तर्राष्ट्रिय रुपमा किन चोरी निकासी हुन्छ र नियन्त्रण कसरी गर्न सकिन्छ लगायतका विषयमा सचेतना कार्यक्रम गरिएको हो । प्रकृतिका साथी नामक संस्थाले बर्सेनि लाटोकोसेरो संरक्षणको उद्देश्यले संरक्षण उत्सव गर्दै आएको छ । विभिन्न जिल्लामा पनि विद्यार्थी, समुदाय, सुरक्षाकमीलाई सचेतना कार्यक्रम तालिम दिँदै आएको छ । सचेतना कार्यक्रम सहभागी भएर लाटोकोसेरोको महत्वका बारेमा जानकारी पाईको सचेतना कार्यक्रममा सहभागी ७१ वर्षीय लोकबहादुर कार्कीले बताए । धेरै पहिले देखि लाटोकोसेरो संरक्षणमा लागेका राजुको अभियानमा सबैले हातेमालो गरेर लाटोकोसेरो जोगाउनु पर्ने पनि उनले बताए ।
अर्का सहभागी ७६ वर्षीय लक्ष्मण श्रेष्ठले पहिले पहिले अन्धविश्वासमा लाटोकोसेरोको मासु खाए आँखा राम्रो सँग देखिन्छ भनेर खाने चलन रहेको बताए । रातमा आँखा देख्ने लाटोकोसेरो खाँदा आँखा देखिन्छ भन्ने भ्रममा मासु खाने चलन रहेको र अहिले यो चलन हराउँदै गएकोमा खुसी लागेको उनले सुनाए । सचेतना कार्यक्रमबाट लाटोकोसेरोको महत्वको बारेमा बुझने अवसर मिलेको अर्की सहभागी लक्ष्मी सिग्देले बताइन् । लाटोकोसेरोले मुसा लगायत विभिन्न किरा खाँएर पर्यावरणीय सन्तुलन कायम गर्ने भएकोले सबैले आआफ्नो क्षेत्रबाट संरक्षणमा लाग्नु पर्ने सचेतना कार्यक्रमबाट जानकारी मिलेको पनि उनले सुनाइन् ।
लाटोकोसेरो संरक्षणमा गत तीन दर्शक देखि लागिपरेका प्रकृतिका साथीहरू नामक संस्थाका निर्देशक राजु आचार्यले सन् २०२४ ह्टिवली अवार्डबाट सम्मानित भएका थिए । सोही ह्टिवली अवार्डबाट प्राप्त पुरस्कार राशिबाट लाटोकोसेरोको अवैध व्यापार, चारीसिकार नियन्त्रणकालागि तालिम, जनचेतना कार्यक्रमको साथै लाटोकोसेरोका लागि कृत्रिम गुँड निर्माण लगायतका कार्यक्रम सुरु गरिएको आचार्यले बताए ।
हिन्दूकुह हिमालय संसदीय बैठक सोमबार देखि काठमाडौंमा सुरु भएको छ । ‘हिन्दूकुश हिमालय क्षेत्र’मा पर्ने मुलुकका संसद्बीच साझा धारणा,… 
पोखरा : पर्यटकीय राजधानी पोखरामा शुक्रबार देखि रिसाइक्लिङ र अपसाइक्लिङ मार्फत हरित रोजगारी सिर्जना गर्ने उद्देश्यले आरयु फेष्ट सुरु… 
पोखरा २८ काफलघारीका किसान मकै खेती गर्दा बाँदरको आतंकले निकै हैरान भएका थिए। मकै बचाउन हेरालो राख्नुपर्थ्यो, तर बाँदरले… 
कृषि प्रधान देश नेपालले २०५० सालसम्म धान तथा चामल निर्यात गर्ने गथ्यो । नेपालमा समय अनुसार वैज्ञानिक खेती प्रणाली… 
पोखरा : छालबाटो पुस्तक यात्रावृतान्तमा सीमित नभई नदी प्रणालीको समाजशास्त्रीय, प्राकृतिक र विज्ञानको लिखत बनेको बताइएको छ । पत्रकार… 
वन्यजन्तु चोरी सिकार, अवैध व्यापार नियन्त्रणकालागि सुराकी एप्लिकेसन सुरु हुने भएको छ । आविष्कार केन्द्रको प्राविधिक सहयोगमा प्रकृतिका साथीहरू…