पोखरा : लाटोकोसेरो तथा हुचिल उत्सव २०८० पर्वतको जलजला गाउँपालिका ५ लेख फाँट लाप्रेमा हुने भएको छ । माघको १९ र २० गते १४ औँ संस्करणको लाटोकोसेरो तथा हुचिल संरक्षण उत्सव हुन लागेको हो ।
प्रकृतिका साथी नामक संस्थाले देशमा हुने विभिन्न महोत्सव भन्दा पृथक् चरा संरक्षण उत्सव गर्दै आएको हो । उत्सवमा लाटोकोसेरो चराको संरक्षणका साथै अन्य वन्यजन्तु, वनस्पतिको संरक्षणका विषयमा छलफल, बहस, सांस्कृतिक कार्यक्रम मार्फत संरक्षण सन्देश दिनुको साथै स्थानीय युवा, आमा, बुवाहरुलाई लाटोकोसेरो लगायत वन्यजन्तुको महत्त्व र वन्यजन्तु नहुँदा मानव जीवनमा पर्ने सङ्कटका विषयमा सचेतना मूलक कार्यक्रम हुने गर्दछ ।
उत्सवमा चरा संरक्षण सँगै पर्यापर्यटनका कुरा हुन्छन् । ग्रामीण पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न उत्सव केन्द्रित हुन्छ । किसानको साथी लाटोकोसेरो तथा हुचील संरक्षणको सन्देश दिन माघको २० र २१ गते दुई दिने संरक्षण उत्सवको यति बेला आयोजक र स्थानीयलाई चटारो छ । मुसाहरूको सङ्ख्या नियन्त्रण गरेर किसानलाई सहयोग गर्ने किसानको साथी लाटोकोसेरो तथा हुचीलको अवैध व्यापार, वासस्थान लोपहुनु लगायतका कारण सङ्कटमा पर्दै गएपछि नागरिक स्तरबाटै संरक्षणमा लाग्न प्रेरित गर्न उत्सवको आयोजना गरिएको आयोजक संस्था प्रकृतिका साथीहरू नामक संस्थाका निर्देशक राजु आचार्यले बताए ।
फाइलल तस्बिर : इनेचर
लाटोकोसेरोले मुसा मात्र होइन किरा फट्याङ्ग्रा, सर्प, भ्यागुता खाएर सङ्ख्या नियन्त्रण गर्दछ । एक परिवार लाटोकोसेरो (भाले,पोथी र बच्चाहरू) ले एक सिजनमा ३ हजार वटा सम्म मुसाहरू खाएर मुसाको सङ्ख्या नियन्त्रण गर्ने आचार्यले जानकारी दिए । पर्यावरणलाई सन्तुलित राख्न मात्र होइन यिनको उपस्थितिले प्रकृति स्वस्थ छ भन्ने सङ्केत पनि गर्दछ । पछिल्लो समयमा विभिन्न प्रजातिका चराको अवलोकन गर्न मात्रै पनि विदेशी पर्यटक आउने भएकोले चरामा आधारित पर्यापर्यटन विकासमार्फत मानवीय जीविकोपार्जनमा समेत सहयोग पुग्ने आयोजक संस्था प्रकृतिका साथीहरू नामक संस्थाले जनाएको छ ।
लाटोकोसेरोको आवाजले साँझ परेको तथा बिहान भएको सङ्केत समेत गर्दछ । धार्मिक हिसाबले पनि लाटोकोसेरोको महात्व रहेको छ । लाटोकोसेरोलाई देवी लक्ष्मीको वाहन मानिन्छ । नेपालमा यिनीहरूको वासस्थान तराइदेखि हिमालसम्म फैलिएको छ । लाटोकोसेरोको सङ्ख्याको बारेमा नेपालमा अध्ययन नभए पनि हालसम्म २३ प्रकारका लाटोकोसेरोको प्रजातिहरू अभिलेख गरिसकिएको छ । जसमध्ये ९ प्रजातिहरू नेपालमा दुर्लभ मानिन्छन् । यसमध्ये एक प्रजातिलाई लामो समय देखि नेपालमा अभिलेख गरिएको छैन । विश्वमा करिब २२५ प्रजातिका लाटोकोेसेराहरु पाइन्छन् ।
यस किसिमको संरक्षण उत्सव नेपालको साथै अमेरिका, इटाली र भारतमा पनि मनाइन्छ । उत्सव सुरु हुनु अघि स्थानीय विद्यालयहरूमा लाटोकोसेरो चेतना शिविरहरू सञ्चालन हुने कार्यक्रम छ । उत्सवको समयमा चरा तथा प्रकृतिको अवलोकन, लाटोकोसेरा सम्बन्धी जानकारी मूलक म्युजियम प्रदर्शनी, स्थानीय लोपोन्मुख खेलहरू तथा सांस्कृतिक गीत तथा नाचको प्रदर्शनी गरिने छ । उत्सवमा स्थानीय लोपोन्मुख खेलको प्रदर्शनी समेत गरिने कार्यक्रम रहेको आयोजक संस्थाले जनाएको छ । नेपालमा पाइने लाटोकोसेरो र हुचील अध्ययन र संरक्षणका लागि नेपाल सरकारले १० वर्षे लाटोकोसेरो संरक्षण कार्य योजना २०७७ मा स्वीकृत समेत गरेको छ ।
मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले सोमबार देखि पुसे वर्षा र हिमपातको पूर्वानुमान गरेको छ । पश्चिमी न्यूनचापीय प्रणालीको आंशिक प्रभावले देशका… 
पोखरा : कुनै बेला जलारीले फेवातालबाट दैनिक २ हजार ३ सय किलोसम्म माछा मार्थे। त्यसबाटै करिब १ सय परिवारको रोजीरोटी… 
तीव्र गतिमा फैलिरहेको डढेलोका कारण संयुक्त राज्य अमेरिकाको लस एन्जलसमा अवस्थित प्यासिफिक प्यालिसेड्सबाट दशौँ हजार मानिसहरूको उद्धार गरिएको छ।अग्निनियन्त्रकहरूले… 
हिमालको सुरक्षा भनेकै पृथ्वीको सुरक्षा हो भन्ने कुरा ख्याल गर्न विश्व समुदायलाई राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले आह्वान गरेका छन्। अजरबैजानको… 
संरक्षण, सम्वद्र्धन र विकास गरेको सामुदायिक वनलाई मुलुकको समृद्धिसंग जोड्नु पर्ने एक कार्यक्रमका वक्ताले जोड दिएका छन् । वन… 
किसानको साथी भनेर चिनिने लाटोकोसेरो संरक्षणकालागि समुदाय नै एक भएर संरक्षणमा लाग्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन् । पोखरा २५ हेमजाका…