सिमसार

पानी बिना सजीव प्राणीको कल्पना पनि गर्न सकिँदैन । पृथ्वी जीवनकालागि अद्भुत र महत्त्वपूर्ण हुनु नै पानी हुनुका कारण हो । यसैले पानी जीवन हो ।पृथ्वीमा रहेका पानीका स्रोत सिमसार यस कारणले मानिका लागि मात्र होइन सम्पूर्ण प्राणी जगतका लागि महत्त्वपूर्ण छ । पानीको शुद्धीकरण, मानवीय स्वास्थ्य र पर्यावरणीय सन्तुलनका लागि सिमसारले योगदान दिइरहेको छ । यसैले पानी शुद्धीकरणको लागि  सिमसारको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहेको छ । छिपछिपे पानी दलदल, धाप, मूलबाट बगेर शुद्धीकरण हुँदै थोपा थोपा पानी मिसिएर ताल बनेको हुन्छ… पुरा पढौ

गलकोट : बिहीबार रातको ठिक १२ बजेको थियो । कालीगण्डकी किनारमा रहेको राजमार्ग पोखरा–मालढुङ्गा र मालढुङ्गा– बेनी सडकमा सवारी गुड्न बन्द भइसकेका थिए । कालीगण्डकी आफ्नै बेगले बगिरेहको थियो, जताततै सुनसान थियो । नागरिक निद्रामा मस्त थिए ।         यही समयमा बागलुङ र पर्वत जोड्ने लामो झोलुङ्गे पुलमुनिको राजाको बगर भएर दुईवटा जेसिभी कालीगण्डकी नदीमा ओर्ले । दिनभर आफ्नै गतिमा बगेको कालीगण्डकीलाई रातमा बिथोलिन खोजिन्छ । कालीगण्डकी सभ्यता, कालीगण्डकी डाइभर्सन र चुरे अहिले जोडतोडले उठेको विषय हो। अन्य स्थानमा कालीगण्डकी दोहन… पुरा पढौ

रारा ताल संरक्षण गर्न  सरकारले २०३२ सालमा रारालाई राष्ट्रिय निकुञ्ज घोषण गर्यो । तालसँगै जोडिएका रारा र छाप्रुका करिब २ सय घर धुरी परिवारलाई २०३५ सालमा बस्ती छोड्न लगाइयो र अन्यत्र बस्ने व्यवस्था मिलाइयो ।  ताल र त्यहाँका वन्यजन्तु संरक्षण गर्न यसरी तत्कालीन सरकारले रारालाई राष्ट्रिय निकुञ्ज घोषण गरेपछि स्थानीयले पुस्तौँदेखि बस्दै आएको आफ्नो थातथलो छोडे । सरकारको एउटा निर्णयले स्थानीयले आफ्नो संस्कृति, जनजीवनसँग जोडिएका प्यारो थलो मात्र होइन पुस्तौँदेखि आफ्ना पुर्खाको रगत पसिना सिञ्चित थातथलो छोड्न बाध्य भएका थिए… पुरा पढौ

फेवाताल पुरिनबाट जोगाउन बनाइएको सिल्टेसन ड्याम बाढीले बगाएको छ । फेवातालको मुहान पोखरा २३ हर्पन खोलामा एक वर्ष अघि बनेको ड्याम बुधवार राति भत्केको हो । ड्याम भत्केपछि खोला ठूलाखेतको बस्ती नजिकै भएर बगेको छ । ड्याममा थुप्रिएको गेगर, कमेरो लगायत बाँध भत्केपछि हर्पन खोला हुँदै तालमा थुपारेको छ । तालको मुहान क्षेत्रमा गएको पहिरो पनि खोला हुँदै तालमा मिसिँदा फेवा हिलाम्य भएको छ । तालको मुख्य खोला हर्पन, अधेरी खोला, बेतयानी खोला लगायतका खोला हुँदै मुहान क्षेत्रमा वर्षा याममा गएको पहिरो तालमा… पुरा पढौ

रामसार क्षेत्रमा सूचीकृत पोखराको फेवाताल प्राकृतिक र मानवीय व्यवहारका कारण साँगुरिँदै गएको छ। वर्षा याममा ठुलो परिमाणमा गेग्र्यान, कमेरो र माटो थ्रुप्रिंदै जाँदा ताल सङ्कटमा पर्दै गएको छ । जलाधार क्षेत्रमा जाने पहिरो खहरे खोला हुँदै तालको मुख्य स्रोत हर्पन खोलामा मिसिएर तालमा थुप्रिन्छ। तालको गहिराइ पनि तीव्र रूपमा कम हुँदै गएको छ।  फेवातालको मुहानबाट तालमा प्रत्येक वर्ष एक लाख ४२ हजार मेट्रिक टन गेग्र्यान थुप्रिँदै आएको विभिन्न अध्ययनले देखाएको छ। समय श्रृखला विश्लेषणबाट यो अवस्था देखिएको हो। नापी विभागको… पुरा पढौ

कास्की: फेवाताल पुरिनबाट जोगाउन निर्माण भएका तालको मुहानका ४ वटा सिल्टेसन ड्याम २४ वर्षकालागि निजी कम्पनीलाई ‘सार्वजनिक निजी साझेदारीअनुसार दिने पोखरा महानगरपालिकाको निर्णय स्थानीयले विरोध गरेका छन्।  सिल्टेसन ड्याम सरोकार समितिका सहसंयोजक बिष्णु दहालले सिल्टेसन पोखरी मर्मत, सम्भारको नाममा यहाँको खोला दोहन गर्ने गरी महानगरपालिकाले २४ वर्ष सम्म निजी कम्पनीलाई दिने निर्णय मान्य नहुने बताए। सम्झौतामा सिल्टेसन ड्यामको साथै यहाँका सबै खोलाबाट गिटी, बालुवा, ढुङ्गा उत्खनन गर्ने गरी सम्झौता भएकोले बस्ती र ताल नै जोखिम हुने गरी भएको सम्झौता मान्य… पुरा पढौ

मानव सभ्यताको विकास नै नदी, खोला किनारबाट भएको हो। मानिसको सभ्यता मात्र होइन सिमसार जैविक विविधताको घर हो। सिमसारमा विभिन्न प्रजातिका वनस्पति पाइन्छन् । सिमसार मानिसकालागि स्वस्च्छ पानीका स्रोत हुन् । चराचुरुङ्गीदेखि विभिन्न प्रजातिका जलचरको वासस्थान पनि हाे । यसैले सिमसार नासिँदा जैविक विविधताको घर नष्ट हुने र वातावरणमा पनि खलल पुग्ने सिमसारविद  डा. शलु अधिकारी बताउँछिन्। सिमसार क्षेत्रबाट छानिएर शुद्ध पानी नदी, खोला र तालमा पुग्छन्। यसरी सिमसारले हाम्रो मिर्गौलाले शरीरलाई हानी गर्ने पदार्थलाई फाली सफा शुद्ध रगत मुटुमा… पुरा पढौ

फेवातालको बाँध मर्मत गर्न पानीको सतह घटाएको मौका छोपी गण्डकी प्रदेश सरकारले तालमा थुप्रिएको माटो झिक्ने भएको छ । फेवातालमा थुप्रिएको माटो, ढुंगा, गिट्टी, बालुवा लगायत फोहोरमैला व्यवस्थापन गर्न गण्डकी प्रदेश सरकारले समिति बनाएको हो  । फेवा बाँध मर्मत गर्न बाँधकाे ढाेका खाेल्दा घटेकाे फेवातालकाे पानीकाे सतह । तस्बिर : कृष्णमणि बराल पर्यटनमन्त्री विकास लम्सालको अध्यक्षतामा आइतबार बसेको बैठकले वन, वातावरण तथा जैविक विविधता महाशाखा प्रमुख रामकाजी श्रेष्ठको संयोजकत्वमा सात सदस्यीय समिति गठन गरेको छ ।तालको पानीको सतह घटेको बेलामा… पुरा पढौ

विश्व सिमसार दिवस २०२१ को अवसरमा पोखराको फेवाताल देखि गुँदे ताल सम्म साइक्लिङ्ग गरिएको छ । सिमसार क्षेत्र संरक्षण गरौं भन्ने सन्देश सहित पाेखराकाे सबैभन्दा ठुलाे फेवाताल देखि गुँदे ताल सम्म साइक्लिङ्ग यात्रा गरिएकाे हाे । अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र, सम्पर्क कार्यालय, अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजना र पोखरा साइकल सिटीद्धारा संयुक्त रुपमा आयोजित उक्त कार्यक्रममा आयोजक संस्थाका कर्मचारीहरु र पोखरा साइकल सिटीका सदस्यहरु लगाएत ५० जनाले साइक्लिङ्ग गरेका थिए । सहभागीहरुले विभिन्न सन्देशमुलक प्लेकार्ड बोकेर जनचेतना जगाउने काम गरेका थिए ।… पुरा पढौ

पाेखरा : २४ औं विश्व सिमसार दिवस पोखरामा औपचारिक कार्यक्रम गरि सिमसार क्षेत्रलाई सम्झना गरिएको छ । पोखराको फेवाताल किनार डेमसाइडमा प्रदेश उद्योग, वन तथा वातावरण मन्त्रालयको आयोजनामा मगलबार सिमसारको अवस्था र संरक्षणका विषयमा प्यानल बहस र वृत्तचित्र प्रदर्शन गरिएको थियो । कार्यक्रममा बोल्दै उद्योग, पर्यटन, वन तथा वातावरण मन्त्री विकास लम्सालले प्रदेश सरकारले प्राधिकरण नै बनाएर सिमसार क्षेत्र संरक्षणकाे काम गरिरहेको सुनाए । ताल, पोखरी, कुवा, कुण्ड संरक्षणका काम भइरहेको उनले बताए । सिमसार संरक्षणमा नागरिकको पनि उतिकै दायित्व… पुरा पढौ