जलवायु-परिवर्तन

कोप –२८ : नेपाललाई क्षतिपूर्ति देउँ

कास्कीको माछापुच्छ्रे« गाउँपालिका १ टुसेका ७२ बर्सिया दलबहादुर गुरुङले हिमालको हिउँ पग्लिँदै गएको अनुभव प्रत्येक वर्ष हुँदै गएको बताएका छन् । पहिले सेतो देखिने माछापुच्छ्रे« लगायतका हिमाल अहिले कालापत्थर जस्ता देखिएको भन्दै उनले चिन्ता व्यक्त गरे । पहिले हामी ठिटो हुँदा हिमाल सेतो हुन्थ्यो । हामी केटकेटी हुँदा गाउँमै पनि हिउँ पथ्यो । अहिले त गाउँको के कुरा लेकमै हिउँ पर्न छाड्दा हिमाल पग्लदै काला चट्टान जस्ता देखिन थालेको उनले सुनाए । सेतो हुनु पर्नेमा हिमाल पग्लदै कालो भयो उनले भने… पुरा पढौ

हिमाल पग्लिँदै गएकोमा कलाकार चिन्तित

कास्कीको माछापुच्छ्रेमा संरक्षण चित्रकला यात्रा पोखरा : वरिष्ठ कलाकार दुर्गा बरालले आफूले बालककालमा देखेको सुन्दर माछापुच्छ्रे« हिमाल पछिल्लो समयमा प्रत्येक वर्ष हिउँ घट्दै जाँदा सौन्दर्य पनि घटेको भन्दै चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।  अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजनाले सोमबार कास्कीका माछापुच्छ्रे« गाउँपालिकाको टुसे गाउँमा आयोजना गरेको दुई दिने संरक्षण चित्रकला यात्रामा सहभागी हुन पुगेका कलाकार बरालले माछापुच्छ्रे« हिमाल पोखराको प्रमुख सौन्दर्य रहेको तर पछिल्लो समयमा हिमालमा हिउँ कम हुँदै गएको बताए । पोखराको प्रमुख आकर्षण माछापुच्छ्रे« लगायतका हिमाल कालापत्थरमा परिणत हुँदै… पुरा पढौ

युएसआइडी जल जङ्गल परियोजनामा सवा ४ अरब

पोखरा : युएसआइडी जल जङ्गल परियोजना अन्तर्गत (३२,९३१,३६७ अमेरिकी डलर ) करिब सवा ४ अरब लगानीमा वन तथा जलस्रोत संरक्षणका क्षेत्रमा काम गर्ने गरी परियोजना सुरु भएको छ ।  गत वर्षको नोभेम्बर देखि सुरु भएको परियोजना सन् २०२५ को नोभेम्बर सम्म सञ्चालन हुने छ । यसको साथै थप दुई वर्ष ४ नोभेम्बर २०२५ देखि ३ नोभेम्बर २०२७ को अवधि रहने बताइएको छ । पारिस्थितिक प्रणालीको अवस्थामा सुधार वातावरणीय अपराध रोकथाम नियन्त्रणमा परियोजनाले प्राथमिकता दिने बताइएको छ । जलवायु परिवर्तन अनुकूलन तथा… पुरा पढौ

सहरीकरणको सिकार बन्दै भ्यागुता

सडकका कारण भ्यागुताहरूलाई जोखिम छ भन्ने कुरा त मानिसहरूलाई पहिल्यै थाहा थियो । अब यो अध्ययनले यस तथ्यलाई वैज्ञानिक रूपमै प्रमाणित गर्न मद्दत गरेको छ भन्छन अनुसन्धानकर्ताहरु। काठमाडौँका आदिवासी मानिने नेवार जातिभित्रका केही समुदायहरू हरेक वर्षको जनैपूर्णिमाका दिन भ्यागुतालाई पूजा गर्छन् र खाना खुवाउँछन् । यो चलनबारे जानकार हुनेबित्तिकै उभयचर र सरीसृप समूहका विभिन्न प्रजातिको अध्ययनमा संलग्न अनुसन्धानकर्मी चन्द्रमणि अर्याललाई हरेक वर्षायाम अझ रमाइलो लाग्न थाल्छ । तर, विगतका दुई मनसुन भने उनलाई पहिलेजस्ता रमाइला लागेनन् । बरु उनी चिन्तित भए ।… पुरा पढौ

माछापुच्छ्रे गाउँपालिकाको बजेट : जलवायु परिवर्तनको असर र न्युनिकरणकालागि ५ लाख

कास्कीको माछापुच्छ्रे गाउँपालिकाले आगामी वर्षका लागि ६३ करोड ३३ लाख ३१ हजारको बजेट सार्वजनिक गरेको छ । गाउँपालिका उपाध्यक्ष सिता अधिकारीले प्रस्तुत गरेको बजेटमा सडक छेउछाउ बजार क्षेत्र सार्वजनिक क्षेत्र लगायतमा हरियाली प्रवर्धन कार्यक्रमका लागी ७ लाख रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ। यसै गरी जलवायु परिवर्तनको असर र न्युनिकरणका उपायबारे जनस्तरमा सचेतनामूलक कार्यक्रमका लागी ५ लाख रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ । वन, वातावरण संरक्षण तथा विपद् व्यवस्थापन सम्बन्धि योजना तथा कार्यक्रमका लागी जम्मा ६६ लाख ५० हजार रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ… पुरा पढौ

हिमाली क्षेत्रका गाउँलेहरू ठान्छन्– जलवायु परिवर्तन दैवी बदलाको संकेत हो

हिजो बिहान आकाशमा रातो बादल देखिएको थियो,” हिमाली जिल्ला ताप्लेजुङको वालुङ गाउँकी याकपालक पेम्बा भुटी शेर्पा भन्छिन्, “भोलि हिउँ पर्न सक्छ ।” नोभेम्बर २०२१ मा हामीले उनीसँग कुराकानी गरिरहँदा हिमपातबारे पूर्वानुमान गर्नुमा उनको निहित स्वार्थ पनि लुकेको थियो– उनका याकहरु तमोर उपत्यकाको उपल्लो छेउमा अवस्थित वालुङ क्षेत्रमा छरिएका थिए । पानी आउन सुरु हुनुभन्दा पहिले नै ती याकलाई नफर्काउने हो भने ती जनावरसँग उनको सम्पर्कविच्छेद हुनसक्छ । घाँसलाई बाक्लो हिउँले छपक्कै ढाकेपछि याकले त्यहाँ केही खान नपाएर भोकै मर्नसक्छन्। पेम्बाले… पुरा पढौ

डढेलोका कारण देशभर वायु प्रदूषण बढ्यो

देशका विभिन्न भागमा लागेको डढेलोका काण देशभर वायु प्रदूषण बढेको छ । जंगलमा लागेको डढेलोले हावामा धुँवा मिसिएको अवस्था छ । यस्तो अवस्थामा बेस्सरी आवा नचल्दा र पानी पनि नपरेको कारण प्रदूषण बढेको हो । वातावरण विभागका अनुसार मंगलबार दिउँसो सबैभन्दा धेरै वायु प्रदूषण पोखरामा छ । विभागका अनुसार मंगलबार पोखराको एयर क्वालिटी इन्डेक्स (एक्यूआई) २१७ रहेको छ । यस्तै सिमरामा र भरतपुरमा १६३ रहेको छ । कीर्तिपुस्थित त्रिभुवन विश्वविद्यालयको एक्युआई १५२ रहेको छ । हावामा प्रदूषणको मात्रा बढेसँगै काठमाण्डौं… पुरा पढौ

कोरोनाको कारण हिमाली देशहरुमा आर्थिक समस्या –प्रधानमन्त्री देउवा

प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले कोरोना भाइरस महामारीका कारण विश्वका हिमाली देशहरुमा आर्थिक समस्या परेको बताएका छन् । काठमाडौंमा बुधबार आयोजित दीगो पर्वतीय विकासको अन्तर्राष्ट्रिय वर्षको सन्भर्दमा भएको अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनमा बोल्दै प्रधानमन्त्री देउवाले नेपाल लगायतका हिमाली देशहरुको अर्थतन्त्रलाई बलियो बनाउन अन्तर्राष्ट्रिय स्तरबाट सहयोग भएमात्र सकिने बताए । प्रधानमन्त्री देउवाले विश्वमा मानव समुदायको भविश्य सुरक्षित गर्नकालागि विश्वव्यापी तापमान वृद्धि रोक्न आवश्यक रहेको बताए । यसकालागि तत्काल कदम चाल्न पनि उनले सुझाएका छन् । अन्तर्राष्ट्रिय वर्षको अवसरमा मुस्ताङमा माउण्टेन एड्भोकेसी समिट गर्न लागिएको पनि… पुरा पढौ

वायु प्रदूषणमा नेपाल विश्वको १० औं प्रदूषित मुलक

वायु प्रदूषणमा नेपाल विश्वकै १० औं प्रदूषित मुलुकमा परेको छ । गत सोमबार प्रकासिन वल्र्ड एयर क्वालिटी रिर्पोटमा नेपालको औसत एयर क्वालिटी इन्डेक्स (एक्यूआई) ४६ रहेको बताईको छ । यो इन्डेक्स डब्लूएचओको मापदण्डभन्दा ९ गुणाले बढी हो । स्विजरल्याण्न्डस्थित एयर क्वालिटी टेक्नोलोजी कम्पनीले हरेक वर्ष विश्वभरको एक्यूआई रिर्पोट निकाल्दै आएको छ । डब्लूएचओको मापदण्ड अनुसार हावामा पीएम २।५ को मात्रा प्रति घनमिटरमा ५ माइक्रोग्राम वा सोभन्दा कम हुनुपर्छ । स्विवरल्यान्डस्थित एयर क्वालिटी टेक्नोलोजी कम्पनीले हरेक वर्ष विश्वभरको एक्यूआई रिर्पोट निकाल्दै… पुरा पढौ

जलविद्युत आयोजनाले नदीमा १० प्रतिशत पानी छाडेनन् : गर्मी बढ्याे पानीमा आस्रीत जलचर देखिन छाडे

जलविद्युत आयोजनाले नदीको पानी प्रयोग गर्दा कम्तिमा दश प्रतिशत पानी जलचर र वातावरणकालागि नदीमै बग्न दिनुपर्ने कानुनी प्रावधान छ। तर जलविद्युत आयोजनाले यो प्रावधान मान्ने गरेका छैनन् । हिउँदयाममा जलविद्युत अयाोजनाले नदीमा छाड्नु पर्ने पानीको मात्रा नछाड्दा नदी सुख्खा बढेकाे छ । हिउँदमा सुख्खा बढ्ने र वर्षायाममा बाढी आउँदा बस्ती नै जोखिममा पर्ने गरेको नदी आसपासमा बस्ने स्थानीयको गुनासो छ। यसरी नदी नै सुख्खा हुने गरी पानी टनेलमा पठाउँदा नदीका माछा हराउँदै गएको, जलचर र पानीमा आस्रीत वन्यजन्तु पनि देखिन… पुरा पढौ