जन्मदिन अर्थात् जन्म तिथि, जन्म दिवस, वर्ष प्रवेश, वर्ष वृद्धि भन्ने बुझिन्छ । जन्मदिन सबैकालागि महत्वपूर्ण हुन्छ । पछिल्लो समयमा नेपाली संस्कृति, परम्परा अनुसार जन्मदिन मनाउने भन्दा पनि पश्चिमा संस्कृतिमा रमाउने क्रम बढ्दो छ ।
जन्मदिनमा आप्नो गच्छे भन्दा बढी खर्च गरी होटेल, रेस्टुरेन्टमा केक काटेर मदिरा सेवनगरी हल्लाखल्ला गरेर मनाउने चलन बढेको हो । यस्तो चलन बढीरहेको समयमा एक चिकित्सकले फरक ढङ्गले आप्नो छोराको जन्मदिन मनाउँदै आएका छन् । पाटन मानसिक अस्पतालका मेडिकल अधिकृत डा ईश्वरी खनालले विगत चार वर्ष देखि आफ्ना छोराको जन्मदिन बिरुवा रोपेर मनाउँदै आएका हुन् ।
यसै क्रममा डा खनालले आप्नो छोराको चौथो जन्मदिन काठमाण्डौको नागार्जुन नगरपालिकामा रहेको रानीवन पार्कमा यो वर्ष श्रीमती र छोरासँग बिरुवा रोपेर मनाए । उनले बिरुवा रोपण पछि नागभुषण मन्दिरका भक्तजनहरूको स्वास्थ्य परीक्षण पनि गरे । उनले पचास भन्दा बढी भक्तजनको नि :सुल्क स्वास्थ्य परीक्षणको साथै फलफूल पनि वितरण गरेका थिए । काठमाण्डौमा बिरुवा लगाउन त्यति सहज भने छैन । उनले पार्कमा बिरुवा रोपेर यो अभियानलाई निरन्तरता दिइरहेका छन् ।
काठमाण्डौं कंक्रिट जंगलमा परिणत हुँदै गएको छ । यसैले यहाँ हरियालिकालागि बिरुवा रोप्नु पर्छ तर खाली जमिनको समस्या छ । भएका खालि ठाउँमा पनि रोपेको बिरुवा सुरक्षित हुने अवस्था नरहेकोले बिरुवा रोप्ने स्थानको अभाव भएको उनले सुनाए । कुनै वर्ष ठाउँ अभावको रुपमा जन्मदिनमा गमलामा रोपेको बिरुवा दाङमा रहेको आफ्नो घरमा समेत पठाउनु परेको उनले बताए । आफूले रोपेको बिरुवा हुर्कँदै जाँदा परिवारलाई नै बेग्लै आनन्दको अनुभूत हुने उनले सुनाए ।
बिरुवालाई मलजल गर्ने, गोडमेल गर्ने गर्दा बच्चालाई पनि सानै देखि बोटबिरुवाको वातावरणीय महत्त्वको बारेमा जानकारी मिल्न छ । वातावरण संरक्षण पछिल्लो पेचिलो विषय हो । हामी छोराछोरीको भविष्यका लागि जसरी सम्पत्ति सुरक्षित गरिदिन्छौ त्यसै गरी उनीहरू बाँच्ने वातावरण र प्रकृति जोगाइदिने दायित्व पनि हाम्रो दायित्व रहेकोले छोराको जन्मदिन बिरुवा रोपेर मनाउने गरेको डा खनालले सुनाए ।
प्रकृति र वातावरण जोगाउन बालबालिकालाई घरबाटै सिकाउनु पर्ने उनको तर्क छ । अझ स्थानीय तह, सामुदायिक वनले कुनै निश्चित ठाउँ बिरुवा रोप्न छुट्याइ दिए यस्तो अभियान अझै सहज हुने उनले सुनाए । यसरी छुट्याइएका पार्क, वनमा जन्मदिन वा यस्तै अन्य विशेष दिन पारेर रोपेका बिरुवा फूर्सदको समयमा गोडमेल समेत गर्ने वातावरण भयो भने झन् कति राम्रो हुन्थ्यो ।
सडकका कारण भ्यागुताहरूलाई जोखिम छ भन्ने कुरा त मानिसहरूलाई पहिल्यै थाहा थियो । अब यो अध्ययनले यस तथ्यलाई वैज्ञानिक… 
कास्कीको माछापुच्छ्रे गाउँपालिकाले आगामी वर्षका लागि ६३ करोड ३३ लाख ३१ हजारको बजेट सार्वजनिक गरेको छ । गाउँपालिका उपाध्यक्ष… 
हिजो बिहान आकाशमा रातो बादल देखिएको थियो,” हिमाली जिल्ला ताप्लेजुङको वालुङ गाउँकी याकपालक पेम्बा भुटी शेर्पा भन्छिन्, “भोलि हिउँ… 
सर्वोच्चले निजगढमा विमानस्थल निर्माण गर्ने सरकारी निर्णयलाई बदर गरिदिएपछि पनि त्यहीं विमानस्थल बनाउने अडान राख्नु फैसलाको अवज्ञा भएको विज्ञहरुले… 
युरोपेली मुलुक माल्टामा घरमा ४ बोट गाँजा रोप्न पाइने र सात ग्राम गाँजा बोक्ने पाइने गरि गाँजासम्बन्धी नयाँ कानुन… 
अंग्रेजी महिना सेप्टेम्बरको पहिलो शनिवार विश्वभर अन्तर्राष्ट्रिय गिद्ध सचेतना दिवस मनाइँन्छ । सन् २००९ देखि प्रत्येक वर्ष सेप्टेम्बर महिनाको… 
वन्वयन्तुको घर वनको अतिक्रमण बढ्दो क्रममा छ । यसको प्रत्यक्ष असर वन्यजन्तु संरक्षणमा देखिएको छ । देशको महत्वपूर्ण राष्ट्रिय…