फिचर पोष्ट

हरिबोधिनी एकादशी औषधीय गुण भएको वनस्पति तुलसी र नदीलाई पूजा गर्ने पर्व हो । यो पर्वमा हिन्दू धर्मावलम्बीले घर घरमा तुलसीको मठ बनाएर तुलसी रोपेर पूजा गर्ने गर्दछन् ।  तुलसी औषधीय गुण भएको वनस्पति हो । तुलसीको पात, डाँठ, फूलको रस रुघाखोकी लगायत रोगका लागि औषधी हुने आयुर्वेदका चिकित्सक बताउँछन् । तुलसीको रस शरीरमा लगाएमा लामखुट्टेले टोक्दैन । तुलसीको हावाले विषालु कीटाणुलाई नष्ट गर्ने विज्ञ बताउँछन् । हरिबोधिनी एकादशीमा नदीलाई पूजा गरेर फूल तार्ने परम्परा रही आएको छ । हरिबोधिनी एकादशीमा… पुरा पढौ

पृष्ठभूभि शुरु–शुरुमा अर्थात २०४४ देखि निकुञ्ज/आरक्षमा रेञ्जरको हैसियतमा काम गर्दा म शिकारू अवस्थामा थिएँ। त्यतिखेर पुराना कर्मचारीहरूबाट प्रशासनिक काम सिक्ने अवसर पाएको थिएँ तर वन, वन्यजन्तु र चराचुरुङ्गीको बारेमा जान्ने सिक्ने अवसर सोचेजस्तो पाउन सकिन। न त फिल्डमा यस बारेमा जानकार भएका र हौसला दिने नै कर्मचारी थिए। अहिलेको जस्तो मनोरञ्जनका साधन त्यसबेला केही नभएको हुँदा  निकुञ्ज/आरक्षमा फुर्सदको समयमा तास खेलेर समय काट्ने चलन बढी थियो तर मैले तास कहिल्यै खेलिन । तास नखेलेर सधैं  एकलकाटे भएर कसरी वस्ने होला… पुरा पढौ

सेनेटरी प्याडमा लगाइएको कर खारेजीको माग गर्दै युथ कांग्रेस नेपालले पोखरामा शनिबार प्रदर्शन गरेको छ । पोखरामा मानवअधिकार चोकमा भएको प्रदर्शनमा सहभागीहरुले रातो कर खारेजीको माग गरेका छन् । सेनेटरी प्याडमा लगाइएको १३ प्रतिशत कर लगायत सबै कर कटौती गर्न माग गरिएको हो । सहभागीहरुले सेनेटरी प्याड विलासिता होइन आवश्यकता हो भन्दै महिनावारी सम्बन्धि सम्पूर्ण सामाग्रीहरुमा लाग्ने गरेको हरेक प्रकारको कर हटाउन युथ कंग्रेस नेपालले माग गरेको छ । अतिआवश्यक सामाग्रीमा पनि कर लगाएर सरकार कति अबुझ छ भन्ने देखाएको… पुरा पढौ

ग्लास फिश भनिने साना माछाहरूले घेरिएको एउटा हरियो समुद्री कछुवाको तस्बिरका लागि एमी ज्यानलाई यस वर्षको ओशन फोटोग्राफर अफ यीअर घोषित गरिएको छ। उनले यो तस्बिर पश्चिम अस्ट्रेलियाको निङ्गलू रीफमा खिचेकी हुन्। ओशनोग्राफिक म्यागजीनले आयोजना गरेको उक्त प्रतियोगिताको उद्देश्य समुद्रको सौन्दर्य तथा समुद्रले खेप्नुपरेको जोखिम देखाउनु रहेको छ। हेन्ली स्पीअर्सले स्कटल्यान्डमा शेटल्यान्ड द्वीपनजिकै खिचेको पानीमा गोता हान्दै गरेको ग्यानट चराको तस्बिरले प्रतियोगितामा द्वितीय स्थान पायो । म्याटी स्मिथले खिचेको समुद्रबाट पहिलो पटक बाहिर जान लागेको हक्सबिल जातको कछुवाको बच्चा तस्बिर… पुरा पढौ

कोरोना संक्रमणको जोखिमलाई प्रवाह नगरी एक विदेशी जोडीले आफ्नो लामो समय देखिको प्रेमलाई विवाहमा परिणत गर्न नेपाल र हिन्दु परम्परा रोजेका छन् ।  नेदरल्याण्डका वर र फिलिपिन्सकी वधूले विवाहकालागि  नेपाल र हिन्दु परम्परा रोजेका हुन् ।  नेदरल्याण्डका ३३ वर्षका विलियम जोन र फिलिपिन्सकी ३२ वर्षीया मारिना मेण्डोजाले आफ्नो प्रेमलाई विवाहमा परिणत गर्न कास्कीको माछापुच्छ्रे गाउँपालिकाको अस्ताम गाउँ रोजेका हुन् ।  माछापुच्छ्रे गाउँपालिकाको अस्ताम स्थित अन्नपूर्ण इको भिलेजमा स्थानीय गाउँलेलाई साची राखेर विलियम र मारिनाले सोमबार पञ्चेबाजा बजाएर हिन्दु परम्परा अनुसार… पुरा पढौ

बूढापाकाहरूको उखानै छ ‘घोकन्ते विद्या–धावन्ती खेती’ अर्थात् जसले विद्या कण्ठस्थ गर्छ उसले जहिले पनि परीक्षामा सफलता हासिल गर्छ र जसले खेतमा ध्यान दिएर खेतीवाली लगाउँछ उसको अन्नबाली सप्रेर आउँछ । त्यसै गरी हामीले पनि गैँडाको वासस्थानका लागि ’धावन्ती खेती’ जस्तै गरेर ध्यान दिने गर्‍यौँ र चोरी सिकारलाई पूर्णरूपमा निस्तेज पार्‍यौँ भने चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जमा हाल भएका ६ सय ९४ वटा गैंडाहरूको संख्या बढाएर न्यूनतम एक हजारको हाराहारीमा पुर्‍याउन सकिन्छ । आसामको काजिरङ्गा राष्ट्रिय निकुञ्जको क्षेत्रफल ४ सय ३० वर्ग किलोमिटर… पुरा पढौ

पृष्ठभूमि ‘त्यतिखेर निकै सिकार गरिन्थ्यो l कुकुरको सहायताले गाउँले सिकार खेल्न निस्कन्थे l बिसं २०२५ साल तिरको कुरा हो l कास्कीको तत्कालीन पार्चे गाविसमा हामीले एउटा अजङको भाले बँदेल मारेका थियौँ l त्यो एउटा वीर (जङ्गली बँदेलको ठूलो भाले) मरे पछि हामीले कहिले पनि बँदेल देखेनौँ l सायद त्यो नै अन्तिम थियो होला’ यो अनुभव कास्की जिल्लाका तत्कालीन पार्चे गाविसका झलक बहादुर गुरुङले केही वर्षअघि अनुभव बाँडेका थिए l सोही क्षेत्रका सोही समयका नामुद सिकारी तथा स्थानीय वन्यजन्तु विज्ञ मेजा… पुरा पढौ

‘कुनै पनि व्यक्तिलाई निजको उत्पत्ति, जात, जाति, समुदाय, पेसा, व्यवसाय वा शारीरिक अवस्थाको आधारमा कुनै पनि निजी तथा सार्वजनिक स्थानमा कुनै प्रकारको छुवाछुत वा भेदभाव गरिने छैन ।… सबै प्रकारका छुवाछुत तथा भेदभावजन्य कार्य गम्भीर सामाजिक अपराधका रूपमा कानुनबमोजिम दण्डनीय हुनेछन् र त्यस्तो कार्यबाट पीडित व्यक्तिलाई कानुनबमोजिम क्षतिपूर्ति पाउने हक हुनेछ’। यो नेपालको प्रचलित संविधानको धारा २४ मा उल्लेख गरिएको छुवाछुत तथा भेदभाव विरुद्धको कानुन हो । जातीय विभेद, छुवाछुत , लैङ्गिक असमानतालगायत विभिन्न सामाजिक कुरीतिसँग अल्झिएको राज्य यस्ता खाले… पुरा पढौ

पर्यटकीय राजधानीको उपमा पाएको मुलुकको प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्य पोखरा (कास्की) यतिखेर सुनसान प्रायः देखिन्छ।        राजधानी काठमाडौँपछि उल्लेख्य सङ्ख्यामा पर्यटक पुग्ने पोखराको पर्यटकीय गतिविधि सुस्त छ । सिजनमा दैनिक दुई हजार पर्यटक पुग्ने पोखरामा अहिले विदेशी पाहुना भेट्टाउनै मुस्किल छ । पर्यटकीय ‘सिजन’ होस् या ‘अफ सिजन’ जतिखेर पनि भरिभराउ र झकिझकाउ हुने पोखराको ताल क्षेत्र ‘लेकसाइड’ अहिले सुनसान छ । लेकसाइडका सडकमा न त विदेशी नागरिक (खैरे) देखिन्छन् न त नेपाली नागरिकहरुको हूल भेटिन्छ।        कोभिड-१९ का कारण झण्डै दुई वर्षयता पर्यटकीय नगरी… पुरा पढौ

यसरी अत्यायो जुकाले हामीलाई ‘हामी त  यसलाई डाक्टर पो मान्छौं, जसरी डाक्टरले रोगीको जिउ हेरेर रोग पत्ता लगाउँछन् । जुकाले पनि हाम्रो शरीरमाथि हिँडेर रोग पत्ता लगाउँछ अनि जहाँनेर रोग हुन्छ त्यहीँनिर रगत चुस्न थाल्छl यसो नहुँदो हो त हाम्रो शरीरमा जहाँनिर पनि टोक्नुपर्ने हो, किन खोजी खोजिकन निश्चित ठाउँमा मात्र टोक्छ’l यो कुरा मैले आजभन्दा झन्डै ४० बर्षअघि हेलम्बु, तार्केघ्याँङको एउटा स्थानीय बासिन्दाको मुखबाट सुनेको थिएँ l  त्यसबेला हेलम्बु जान लागेकोमा मलाई बाटोमा पर्ने ककनी गाउँदेखि तार्केघ्याँङ पुगुन्जेल जुकाले… पुरा पढौ